Wat is een familiehypotheek?

wat is een familiehypotheek?

Familielening voor een eigen woning

Als particulier kunt u via de reguliere manier bij de bank een hypotheek afsluiten voor bijvoorbeeld de aankoop van een nieuwe woning of voor de verbouwing van een bestaande woning. Het kan echter ook in de familiaire sfeer. De hypotheek wordt dan afgesloten bij bijvoorbeeld een familielid, waarbij de woning dan als onderpand kan dienen. Nu de verstrekkingsregels van de banken de laatste jaren alleen maar verscherpt zijn en het moeilijker is om een financiering te verkrijgen, worden er steeds meer familiehypotheken afgesloten. Een verschil met de reguliere hypotheek via een bank en een familiehypotheek is dat een familiehypotheek veelal niet bedoeld is om winst te maken, maar om de ontvanger te helpen.

De familiehypotheek, ook wel familielening voor een eigen woning, is dus niets meer dan een alternatieve of aanvullende geldlening die door familie (of een vriend of een bekende) wordt verstrekt. Bij een familiehypotheek zijn 2 partijen betrokken: degene die de hypotheek verstrekt (de verstrekker) en degene die de hypotheek ontvangt (de ontvanger). Bestaat het gezin van de verstrekker uit meerdere kinderen, dan spelen de belangen van de andere kinderen natuurlijk ook een belangrijke rol bij het aangaan van een familiehypotheek.

Motieven voor het aangaan van een familiehypotheek

Bij een familiehypotheek gaat het er vaak om dat ouders hun kinderen een helpende hand willen bieden. Bijvoorbeeld omdat bijvoorbeeld de financiering van de aankoop van een woning gewoon lastig is. Als de maximale hypotheek van de bank niet voldoende is en er onvoldoende eigen geld aanwezig is om het financiële verschil met de koopprijs te overbruggen, dan kan een familielening een oplossing zijn.


Voor ouders kent een familiehypotheek als extra motief, dat zij al tijdens hun leven het kind bij kunnen staan met hun vermogen in plaats van dat het kind moeten wachten tot de ouders zijn overleden. Als ouders iets voor je kind kunnen doen op het moment dat deze het geld het hardst nodig heeft, geeft veel ouders een heel plezierig gevoel.


Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat een kind in een scheiding terecht komt en niet zelfstandig een redelijke woonruimte kan realiseren.

Een ander motief voor een familielening voor een eigen woning kan zijn omdat het financieel en/of fiscaal gunstig is. De rente en aflossing op de geldlening komt dan immers niet aan een bank ten goede, maar blijft binnen de familie. Ook het tijdens het leven overhevelen van vermogen naar de kinderen kan een rol spelen. Op die manier kan vermogen tegen een zo gunstig mogelijk belastingtarief naar de kinderen overgaan. Een familiehypotheek kan een mooi middel zijn binnen de estate planning van de ouders: het op een fiscaal zo aantrekkelijk mogelijke manier overdragen van vermogen aan de volgende generaties.

Tot slot wordt er in mindere mate nog aan een familiehypotheek gedacht  als een kind voor het opstarten van een bedrijf geld nodig heeft. Crowdfunding binnen de familie kan echter ook een goede optie zijn ten opzichte van bij derden het bedrijf te financieren.  En natuurlijk kan het motief voor een familiehypotheek kan ook een combinatie van deze motieven zijn.

Bij een familiehypotheek bepaalt u zelf de spelregels

Als er via een bank een hypotheek wordt verstrekt, dan zijn hier natuurlijk regels aan verbonden om een zo verantwoorde lening te kunnen verstrekken. De bank wil immers de zekerheid dat de maandelijkse lasten betaald gaan worden. Zo vraagt een bank om inkomensgegevens om vervolgens de bestendigheid van het inkomen te bepalen om goed te kunnen inschatten dat aan de betalingsverplichtingen zal worden voldaan. Daarnaast maakt een bank een afweging tussen de maximale te verstrekken hypotheek en de economische waarde van de woning. Op basis van deze twee factoren bepaalt de bank of zij de lening wil verstrekken en zo ja, hoe hoog deze maximaal mag zijn.

Wanneer er een hypotheek wordt verkregen via een familielening voor een eigen woning, dan kunnen de regels zelf bepaald worden en daarmee ook het risico van het voldoen van de maandelijkse betaling van de rente en aflossing aan de verstrekker. Zo kunt u met elkaar afspraken maken over bijvoorbeeld de hoogte van het te lenen bedrag, de vorm van de hypotheek, de looptijd en het rentepercentage. Bent u het met elkaar eens? De voorwaarden die u met elkaar overeengekomen bent, worden vastgelegd in een onderhandse geldleningsovereenkomst of via een akte bij de notaris. Uiteraard moet er wel rekening worden gehouden met de fiscale spelregels.

Risico's verstrekker familiehypotheek

Zodra de hypotheek verstrekt is, kan de familiehypotheek bij een eventuele calamiteit niet zomaar terug gevorderd worden. Wat gebeurt er dan met de vordering als de verstrekker bijvoorbeeld komt te overlijden? En wat als er meerdere kinderen zijn in het gezin? Het uitgangspunt is doorgaans dat alle kinderen gelijk behandeld moeten worden. En is het vermogen en het inkomen na de schenking voor de familiehypotheek nog wel voldoende om van te leven voor de verstrekker?

Het belangrijk om dit vooraf goed te bekijken om problemen op de langere termijn te voorkomen. Een gedegen financieel plan helpt u risico's te voorkomen. Alle risico’s worden hierin in kaart gebracht, tezamen met de oplossingen voor deze risico's. Daarbij kan ook gekeken worden naar verschillende soorten testamentconstructies en wat de mogelijkheden zijn voor het opzetten van een schenkingsplan.

Voordelen verstrekker 

De voordelen voor de verstrekker van een familiehypotheek zijn:



  • Het kunnen helpen van uw kinderen op het moment dat zij het nodig hebben
  • Overdragen van vermogen, schenken van de rente of kwijtschelden van de schuld met een warme hand
  • Goed netto rendement op uw vermogen in box 3 van uw belastingaangifte

Nadelen verstrekker 

De nadelen voor de verstrekker van een familiehypotheek zijn:

  • Vermogen kan niet direct opgeëist worden, geld is niet meer beschikbaar
  • Bij non-betaling heeft u te maken met familie, wat is het gevolg?
  • Hoe behandelt u alle kinderen gelijk als het totale vermogen niet toereikend is?
  • Als de volledige rente wordt terug geschonken heeft u geen rendement meer, hoe gaat u om met inflatie en uw eventuele inkomstenbelastingheffing over de verstrekte hypotheek?

Risico's ontvanger familiehypotheek

Voor de ontvanger van een familiehypotheek bestaat er het risico dat de maandelijkse rente en eventuele aflossing niet betaald kan worden. Dit risico kan zich bijvoorbeeld voordoen wanneer er een te hoge last is voor de familielening is afgesproken. Of als onverhoopt sprake is van inkomensverlies door werkeloosheid, arbeidsongeschiktheid of door overlijden.

Daarom is het slim om vooraf een financieel plan op te stellen, waarin de bovenstaande risico’s in kaart worden gebracht. Ook kunnen oplossingen voor deze risico's in het plan opgenomen worden. Daarnaast krijgt ook de verstrekker van de hypotheek een goed beeld van de risico’s als de ontvanger het financiële plan deelt. Beide partijen kunnen de risico's dan gezamenlijk beperken. 

Voordelen ontvanger 

De voordelen voor de ontvanger van een familiehypotheek zijn:

  • Mogelijkheid om de financiering van een huis rond te krijgen
  • Lagere lasten in combinatie met schenkingen
  • Onder voorwaarden aftrek in box 1 van de belastingaangifte
  • Betere voorwaarden af te spreken dan bij een bank

Nadelen ontvanger

De nadelen voor de ontvanger van een familiehypotheek zijn:

  • Bij non-betaling heeft u te maken met familie, wat is hiervan het gevolg voor uw familiebetrekkingen?
  • Hoe staan broers en zussen tegenover het verstrekken van de familiehypotheek als het totale vermogen niet toereikend is?

Aandachtspunten familiehypotheek

Bekijk een familielening vooral ook zakelijk

Het is belangrijk om een familiehypotheek ook zakelijk te benaderen. Uw kind helpen geeft u als ouder een heel fijn gevoel, maar dat fijne gevoel moet in de toekomst ook zo blijven. En dat geldt andersom natuurlijk ook! Een familielening voor een eigen woning schiet zijn doel voorbij als de ouder later in de financiële problemen komt en het geld dus eigenlijk niet voor een langere termijn kon missen. En het kind moet de lasten van de familielening wel kunnen dragen, ook in een veranderde situatie zoals werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. Daarnaast moet  voorkomen worden dat de familielening andere kinderen benadeeld, waardoor de familierelatie onder druk komt te staan of zelfs vertroebeld. De familielening moet dus wel voor alle betrokken partijen een verantwoorde lening zijn!

Naast de motieven voor een familiehypotheek moet dus ook worden gekeken naar:

  • De juridische aspecten
  • Zakelijke vastlegging en afspraken omtrent rentepercentage, opeisbaarheid et cetera 
  • De financiële planning van zowel de verstrekker als de ontvanger-
  • De gevolgen bij arbeidsongeschiktheid, overlijden en werkloosheid
  • De fiscale aspecten voor de verstrekker en de ontvanger
  • Het testament (estate planning) van de ouders
  • De eventuele samenleefvorm (huwelijk, geregistreerd partnerschap, samenwonen, gemeenschap van goederen of huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden, samenlevingsovereenkomst) van de ontvanger

Maar bovenal moet, er als meerdere kinderen zijn, sprake zijn van transparantie naar en het met openheid van zaken bespreken van de familiehypotheek met alle kinderen.

Wat kunt u van ons verwachten?

Deskundig en betrouwbaar advies over alles wat bij een familiehypotheek komt kijken. We bekijken niet alleen of een familiehypotheek in uw situatie mogelijk is, maar ook naar de langere termijn. Zowel voor de verstrekker als voor de ontvanger. U kunt bij ons rekenen op deskundig advies dat verder gaat dan alleen de mogelijke opties voor een familiehypotheek. In ons advies nemen wij juist ook de juridische en de fiscale aspecten mee, net als de zakelijke vastlegging van de afspraken. Dit kunt u van ons verwachten:

  • Heldere uitleg over de verschillende opties en de voor- & nadelen
  • Advies over de Juridische en fiscale aspecten van een familielening
  • In kaart brengen van de risico's, zoals de financiële gevolgen bij ziekte, overlijden en werkloosheid
  • Transparante afstemming met uw eventuele overige kinderen
  •  Gehele afhandeling en vastleggen van de afspraken van de familiehypotheek
  •  Ook het eventueel opstellen van een levenstestament

Interesse?

Maak een vrijblijvende afspraak bij één van onze vestigingen: